اجزای کلیدی پروتز دست چیست؟ ممکن است بیشتر افراد در هنگام انتخاب پروتز دست این سوال را مطرح کنند. معمولا پروتزها را بر اساس میزان قطعی دست از ناحیه مچ، ساعد، بازو جایگزین می کنند. این پروتزها از کاربردهای مختلفی برخوردار هستند. در ادامه قصد داریم، بخش های تشکیل دهنده ی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
بیشتر بخوانید
انواع پروتز دست و اجزای تشکیلدهنده آنها
در رابطه با اجزای کلیدی پروتز دست باید به این نکته اشاره کنیم، که پروتزها به عنوان تجهیزاتی شناخته می شوند، که هدف از طراحی آنها یاری رسانی به افرادی است، که قسمتی یا تمام دست خود را از دست داده اند.
معمولا افراد آسیب دیده از ناحیه دست که به شکل مادر زادی یا بر اثر تروما بخشی از دست خود را از دست داده اند، مورد استفاده قرار می گیرد. پروتزهای دست مصنوعی معمولا بر اساس کاربردی که دارند، به دو دسته زیبایی و عملکردی تقسیم می کنند. البته نمونه هایی از این پروتزها وجود دارند، که به صورت ترکیبی دارای قابلیت زیبایی و عملکردی هستند.
معمولا پروتزهای دست مصنوعی را از جنس پلاستیک، سیلیکون، فلز، پلیمر می سازنند. با توجه به نمونه های مختلف این تجهیزات باید بدانید اجزای کلیدی پروتز دست تقریبا در همه نمونه ها به صورت یکسان است. در ادامه قصد داریم بخش هایی را که در همه پروتزهای دست مشترک هستند، را معرفی کنیم.
1.سوکت ها
یکی از مهمترین اجزای کلیدی پروتز دست سوکت ها هستند، این قطعات بین بدن و پروتزها به شکل رابط عمل می کنند، مهمترین نقش آن ها انتقال نیرو و حس به اندام ها است. معمولا سوکت ها را از جنس سیلیکون و پلیمر می سازند. البته در برخی موارد هم این تجهیزات را به شکل ترکیبی مشاهده می کنیم، که بر اساس نوع نیاز کاربران طراحی شده اند.
2.آداپتور
یکی دیگر از اجزای مهم در پروتز دست های مصنوعی آداپتورها هستند. این بخش از اندام مصنوعی بین سوکت و قسمت های دیگر پروتز ارتباط ایجاد می کند. در واقع آداپتورها وظیفه دارند، میان اجزا اتصال ایجاد کرده سپس به تنظیم آن ها بپردازند.
3.بازو
یکی از بخش های اصلی در اجزای کلیدی پروتز دست بازوی دست های مصنوعی می باشد. این قسمت دارای بخش های مختلفی است، که شامل مفصل آرنج، ساعد، مچ می شود. می توانیم بازوهای مصنوعی را در جنس های مختلفی مانند تیتانیوم، آلومینیوم، فیبر کربن مشاهده کنیم، که هر کدام از آن ها در جای خود دارای ویژگی هایی هستند.
4.دست
به قسمت انتهایی در اجزای کلیدی پروتز دست، واژه ی دست اطلاق می شود. این بخش قسمت هایی مانند مچ، کف دست و انگشت ها را شامل می شود. دست ها در نمونه های مختلفی تولید می شوند، اغلب متریال غالب که برای ساخت آن ها مورد استفاده قرار می گیرد، موادی نظیر کامپوزیت، سیلیکون و پلاستیک می باشد. این اجزا می توانند عملکردهای مختلفی را که شامل نوشت، گرفتن اشیا، و … می باشد، را انجام دهد.
5.منبع تغذیه
این بخش از پروتز در دست های مصنوعی به شکل الکترونیکی طراحی شده اند. در واقع این منابع تغذیه به شکل باتری هایی طراحی می شوند، که در داخل مچ یا بازوی دست مصنوعی قرار می گیرند.
انواع پروتزهای دست مصنوعی بر اساس عملکرد
حال که با اجزای کلیدی پروتز دست آشنا شدیم، قصد داریم، در ادامه به برخی از نمونه های پرکاربرد پروتزهای دست مصنوعی اشاره کنیم.
1.پروتزهای الکتریکی
یکی از نمونه های پرطرفدار و محبوب در میان مدل های پروتز دست مدل الکتریکی است. این نوع از پروتز دست دارای موتورهایب الکتریکی هستند، که به کمک سنسورها حرکت می کنند. این پروتزها از لحاظ عملکردی دارای ظرافت های زیادی هستند، به شکل دست های طبیعی عمل می کنند.
این مدل از پروتزهای دست مصنوعی برای انجام حرکات و وظایف خود نیاز به باتری دارند. با انتخاب این نوع پروتز افراد می توانند فعالیت هایی مانند نوشتن، گرفتن، دست دادن و غذا خوردن را انجام دهند. برخی از پروتزهای الکتریکی مدرن و پیشرفته این قابلیت را دارند، که حرکات انگشتان دست را با ظرافت زیادی تقلید نمایند.
2.پروتزهایی با انرژی طبیعی بدن
این نوع از پروتزها همانطور که از نام آن ها مشخص است، با کمک اجزای طبیعی بدن فعالیت های خود را انجام می دهند. اجزای کلیدی پروتز دست با انرژی طبیعی بدن شامل تسمه ها یا کابل هایی هستند، که قابلیت اتصال به عضلات بازو را دارند. این پروتزها دارای عملکردی هستند، که بر اساس حرکات عضلات بدن تنظیم می شود. معمولا این مدل از پروتزها را برای افرادی توصیه می کنند، که به دنبال پروتزهای ارزان قیمت با عملکرد قابل قبول هستند.
3.پروتزهای هیبریدی
در رابطه با اجزای کلیدی پروتز دست هیبریدی باید به این نکته اشاره کنیم، که این گزینه دارای عملکردی الکتریکی مکانیکی می باشد. این مدل پروتز دارای مزایایی هر دو نوع پروتز الکتریکی و مکانیکی می باشد. این نوع از پروتزها به لطف امکاناتی که دارند، قابلیت انجام طیف گسترده ای از حرکات دست را دارند.
4.پروتزهای سیلیکونی یا زیبایی
برخی از افراد که با مشکل قطعی دست روبرو هستند، تنها هدف شان از انتخاب پروتز پنهان کردن نقص است، نیازی به انجام حرکات دست توسط این مصنوعات ندارند.
معمولا به این افراد که مهمترین هدف شان از انتخاب پروتز موضوع زیبایی و رفع نواقص است، پیشنهاد می کنند، پروتزهای زیبایی را که از جنس سیلیکون ساخته شده اند را انتخاب کنند. این مدل از پروتزها از نظر عملکردی هیچ نوع کارکرد مکانیکی ندارند، تنها قابلیت پوشش دادن نقص اندام از دست رفته را دارند.
نکته مهمی که در ادامه اجزای کلیدی پروتز دست وجود دارد، این است، که در هنگام انتخاب این تجهیزات باید نیازهای خود را شناسایی کرده، آن ها را با اجزای کاربردی در پروتزها مطابقت داده، سپس نسبت به انتخاب آن ها اقدام کنید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم، به شکل اجمالی اجزای کلیدی پروتز دست در نمونه های مختلف را مورد بررسی قرار دهیم. با توجه به اینکه نقص عضو یک موضوع بسیار پیچیده و حساس است، انتخاب پروتزهای مصنوعی در ناحیه دست باید در کلینیک ها و مراکز تخصص معتبر نظیر کلینیک کازمدیک پروتز انجام شود.