انواع پروتز زیر زانو یکی از پرکاربردترین انواع اندام مصنوعی محسوب می‌گردد که به سبب جبران و پوشش دهی شایع‌ترین نوع قطع عضو یعنی آمپوتاسیون از ناحیه ساق یا همان زیر زانو می‌باشد. انواع متعددي از این نوع پروتز به سبب جبران نقص ایجاد گشته برای این ناحیه از پا وجود دارد.
اما نوع متفاوت و مناسب با شرایط شما از مواردی اعم از استامپ ( یعنی نوع و میزان باقی مانده عضو)، میزان فعالیت، پیش بینی نمودن در باب بروز هر تغییری در آینده و همینطور اولویت فردی نشأت می‌گیرد.
از دلایل قطع عضو در این ناحیه میتوان به مواردی برجسته‌ای چون نقص مادرزادی، وجود زخم دیابتی، دچار‌شدن به عارضه سرمازدگی، قانقاریا، وجود زخم پای مزمن و اطلاق گشته به عفونت، شکل گیری تومورهای بدخیم استخوانی و همینطور بافت پیوندی، تروما و ….. اشاره واضح داشت.
در این مبحث قرار است به شکل تمام و کمال اما مختصر و مفید موضوع انواع پروتز زیر زانو و هر بعد مرتبط بدان را مورد کنکاش و بررسی قرار بدهیم.
پروتز پا زیر زانو چیست؟
انواع پروتز زیر زانو همانند پروتز پا در ناحیه بالای زانو ، پروتز ناحیه مچ پا، پروتز قسمت لگن، و همینطور پروتز انگشت تحت پوشش پروتز های اندام تحتانی قرار می‌گیرد. این عضو مصنوعی شامل ۳ بخش اصلی و چند قطعه فرعی است:
لاینر
پایلون
سوکت
و …
در برخی از مواقع ممکن است پروتز زانو موارد جانبی اعم از لاینر، فوم یا هر دو، قفل، زانو بند و بسیاری موارد دیگر را شامل گردد که وابسته به نوع سیستم تعلیقی مورد استفاده از سوی بیمار است.
انواع پروتز زیر زانو یکی از زیر مجموعه‌های پروتزهای اندام های تحتانی محسوب می‌گردد و عموما به عنوان نوعی جایگزین و پوشش دهنده به سبب بازگشت دوباره فرد به زندگی و عدم توقف او به سبب اندام‌های قطع شده پایینی پا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این پروتز به اندام های زیر مفاصل زانو اتصال می‌یابد و توسط گروهی از متخصصین آماده‌یازی خواهد گشت که صاحب سابقه ی کاری مدیدی در این حوزه هستند. این گروه زمان مدیدی را برای طراحی صحیح و بکارگیری توام با سهولت و خواص بسیار کارآمد این پروتز از سوی بیمار اختصاص می‌دهند.
توجه داشته باشید که عموماً به جهت آماده‌سازی هر نوع از پروتز زیر زانو از یک ترکیب مؤثر که شامل رزین پلی استر، فیبر کربن و دیگر مواد مورد نیاز برای ساخت یک پروتز بی‌نظیر و همگون با نیازهای یک فرد مصدوم، انجام می‌پذیرد.
اکثر متخصصین این حوزه اسرارشان بر آن است تا ترکیبی را آماده سازند که در طی آن فیبر کربن در جایگاه عنصر اصلی قرار گیرد. زیرا؛ از توام با وزن سبک‌تری که نسبت به سایر مواد مشابه داراست از استقامت چند برابر از حد انتظار نیز برخوردار است.
قسمت های مختلف پروتز پا زیر زانو
انواع پروتز زیر زانو متشکل از قسمت‌های متعددی می‌باشد که فرد می‌تواند به واسطه بکارگیری آن‌ها، گان بردار و بدون نیاز به تکیه‌گاه یا یاری گرفتن از شخص دیگری ساعات مدیدی را قدم بزند. ما در این قسمت به سبب معرفی قسمت‌های متعدد پروتز زیر زانو فقط از چند مورد برجسته آن یاد خواهیم نمود.
· سوکت زیر زانو
یکی از اصلی‌ترین بخش‌های متعدد پروتز مصنوعی زیر زانو، سوکت زیر زانو است. در حقیقت سوکت تنها به عضو باقی مانده از پا اتصال خواهد یافت و موظف است تا هر میزان از فشار وارد گشته به باقی مانده عضو را به شکل هماهنگ پخش خواهد نمود تا فرد متوجه آزار و اذیت هر چند اندک نشود. این سوکت‌ها صاحب لایه‌های منعطف و نرمی می‌باشد که با هدف حفاظفت محافظت از پوست فرد تعبیه خواهند گشت.
· سیستم تعلیق
سیستم تعلیق از سایر قسمت‌های پروتز زیر زانو محسوب می‌گردد که از مطلوب‌ترین و اصلی‌ترین نمونه‌های سیستم تعلیق، ساکشن بشمار می‌رود.
بیشتر بخوانید
در این سیستم یاد شده، حلقه‌های هم مرکز و سوپاپ یک سو بکار گرفته خواهد شد تا پروتز به بی‌نظیرترین حالت ممکن اعمال وظیفه نماید. مضاعف‌بر ساکشن، بیماران امکان بهره‌مندی از سیستم تعلیق دیستال را نیز خواهند داشت.
توجه داشته باشید که منتخب گشتن سیستم تعلیق به واسطه انجام مشورت در طی جلسات ویزیت میان بیمار و پزشک صورت خواهد پذیرفت.
دو مورد ابتدایی بیان گشته از اصلی‌ترین بخش‌های متعدد انواع پروتز زیر زانو محسوب می‌گردد که بدون شک باید با تکیه‌بر توصیه‌های پزشک انتخاب گردد.
قطع عضو پا در افراد از نواحی مختلف انجام می‌پذیرد، به همین منظور پروتزها در یک قالب واحد و با یک نوع هدف طراحی و آماده‌سازی نمی‌گردند. برای مثال ممکن است آمپوتاسیون در پای افراد از ناحیه زانو، مچ پا، پنجه پا، انگشت پا و … صورت پذیرد که فرد را مجاب به برخوردای از پروتز پای ویژه خواهد نمود.
طراحی و ساخت انواع پروتز زیر زانو روند توام یا سهولتی را در قیاس با پروتز بالای زانو طی خواهد نمود. بدن بیمار نیز بیشتر پذیرای پروتز زیر زانو در قیاس با انواع دیگر خواهد بود.
انواع پروتز زیر زانو
انواع پروتز زیر زانو وابسته به شکل و قالب عضو منقطع تقسيم‌بندی خواهد گشت. البته شکل و حالت اندامی که بعد از قطع همچنان باقی می‌ماند در این پروسه نیز نقش ویژه‌ای را ایفا می‌سازد.
از سایر عواملی که تعیین کننده نوع و میزان برآورد قیمت در عضو مصنوعی پا از ناحیه زیر زانو ، میتوان به نوع و سطح میزان فعالیت فرد، اولویت و انتظارات فرد، و همینطور پیش بینی تغییرات در آینده اشاره نمود.
در زمان ساخت پروتز زیر زانو پزشک متخصص در گام ابتدایی برای طراحی سوکت اقدام خواهد نمود. بعد از آن سوکت پروتز به واسطه نوعی قالب گچی از پای فرد، آماده می‌شود.
ناگفته نماند که سوکت‌ها صاحب انواع متعددی هستند که چک سوکت یا سوکت آزمایشی و سوکت لمینت تنها دو نوع برجسته آن هستند. بکارگیری سوکت مناسب برای طراحی انواع پروتز زیر زانو در ۳ گروه مختلف قرار خواهند گرفت که به شرح زیر است:
- سوکت کششی تاندون پتلا
- تعلیق مکش سلیکونی
- کمک کننده وکیومی
عملکرد پروتز زیر زانو چگونه است؟
همانگونه که بیان داشتیم یکی از انواع پروتز زیر زانو وابسته به نیاز و انتظارات کاربر انتخاب و مورد استفاده قرار می‌گیرد. عموما انتخاب نوع مناسب و ویژه این عضو مصنوعی به دور از حاکمیت تصمیم‌گیری اشتباه در طی جلسات مشاوره بیمار و پزشک شکل خواهد گرفت.
چنانچه پزشک متخصص تشخیص بدهد که شما نیازمند عضو مصنوعی می‌باشید، می‌بایست با هدف انجام اندازه‌گیری‌های به واسطه متخصص این حوزه ویزیت شوید. اغلب این قبیل از اندام مصنوعی وابسته اندازه‌های بیمار به شکل اختصاصی آماده‌سازی خواهد گشت تا از بروز هر نوع عارضه و یا نقصی در هنگام گام برداشتن فرد ممانعت گردد.
به این مورد توجه داشته باشید که باور عمومی به سبب عدم سهولت و موفقیت در زمان استفاده از پروتز زیر زانو شکل گرفته است که وابسته به میزان مهارت و تخصص کافی مرکز پروتزیست منقضی خواهد گشت.
البته میزان تحمل و وفق دادن شما با شرایط حال حاضرتان نیز در اطلاق گشتن این پروسه به نتیجه‌ای مطلوب، بی‌تاثیر نخواهد بود. بی‌‌شک نصب انواع پروتز زیر زانو نیاز شما را در بکارگیری هر گونه عصا یا ویلچر برطرف خواهد ساخت و به واسطه تمرین و فیزیوتراپی‌های ویژه همچون پای طبیعی، کوچکترین مشکلی را برایتان رقم نخواهد زد.
کلام پایانی
در این مبحث با انواع پروتز زیر زانو و نوع طراحی و آماده‌سازی آن وابسته به قسمت‌هایی که داراست، آشناییت یافتید. این اصل را مدنظر قرار بدهید که قطع عضو به منزله پایان زندگی یک فرد نبوده و نباید به سبب بروز این شرایط تمامی آمال، آرزوها و امید خود را برای ادامه زندگی به دست فراموشی بسپارد.
زمانی که به این ایمان قلبی رسیدید، بدون فوت وقت برای دریافت عضو مصنوعی اقدام نمایید. پیش از آنکه با قدم نهادن در یک اقدام خودسرانه نتیجه‌ای عکس را برای دریافت انتظاراتتان بعد از انتخاب پروتز زیر زانو به بار آوردید باید حتما با پزشک معالجتان مشورت نمایید.
زیرا در برخی از مواقع پزشک تشخیص خواهد داد که دیگر نیازمند استفاده از پروتز نیستید و یا اینکه بدنتان پذیرای این قبیل از پروتزها نیست. کلینیک تخصصی کازمادیک‌پروتز به سبب دارا بودن مجرب‌ترین کادر در حوزه طراحی و آماده‌سازی انواع پروتز زیر زانو می‌تواند بهترین همراه ممکن در این مسیر به سبب تحقق اهداف و رویاهایتان باشد.
