در واقع منظور از بازخورد حسی در چشم مصنوعی ارائه اطلاعاتی فراتر از دریافت ابتدایی نور به کاربران، از محیط بصری آنها است. این میزان از بازخورد میتواند کاربران را در شرایطی قرار بدهد تا صحنههای بصری را تفسیر نمایند.
بدین ترتیب در محیط رشد و کاری خود فعالیت داشته و وظایف خود را به بهترین حالت ممکن اعمال خواهند نمود. در ادامه بیشتر با معقوله چشم مصنوعی و بازخورد حسی در آن آشناییت خواهیم یافت.
بیشتر بخوانید
پروتز چشم یا چشم مصنوعی چیست؟
به منظور فهم هر چه بهتر شما در باب بازخورد حسی در چشم مصنوعی بهتر است اندکی ریشه ای تر عمل کنیم و به معرفی پروتز چشم بپردازیم. گاهی از پروتز چشم با واژگانی چون چشم شیشه ای یا چشم مصنوعی نیز یاد میگردد. این عضو مصنوعی قابلیت بازگرداندن شرایط طبیعی و نرمال از دست رفته چهره فرد به او را داراست.
بدین ترتیب فرد اعتماد از دست رفته خود بعد از حادثه یا بیماری را مجدداً کسب نموده و همچون سابق در اجتماع حضور مییابد. قرار نیست از این عضو همچون چشمان طبیعی فرد انتظاره قوه بینایی داشته باشیم اما این قابلیت را داراست که گودی چشم تخلیه شده را پر نماید و ظاهری چون چشم واقعی فرد را به نمایش بگذارد
. با هدف تکامل سخنانمان در باب بازخورد حسی در چشم مصنوعی باید خدمتتان بیان داریم که بعد از تخلیه کامل چشم، در وهله اول اکولاریست ترتیب یک ایمپلنت برای جاسازی شدن در داخل کاسه چشم را میبیند که چشم مصنوعی در داخل آن قرار خواهد گرفت. این پروتز به قدری طبیعی به نظر میرسد که افراد معمول به هیچ وجه قادر به تشخیص آن نخواهند بود.
علت های از دست دادن چشم
یکی دیگر از مواردی که در باب پرداختن هر چه ریشهای تر به معقوله بازخورد حسی در چشم مصنوعی بدان میپردازیم، علل متفاوت از دست دادن چشم فرد است. البته که چنین رخداد تلخی وابسته به یک علت واحد رخ نخواهد داد و ریشه در مواردی چون بروز حادثه، دچار گشتن به گلوکوم یا آب سیاه، ایجاد عفونت داخل چشم و تمور چشمی دارد.
اگر در باب گلوکوم یا آب سیاه اطلاعاتی در دست ندارید، باید بیان داریم که نوعی بیماری چشمی است که فرد در صورت ابتلا به آن، عصب بیناییاش تحت فشار شدید قرار گرفته و در صورت عدم درمان به موقع به نابینایی او میانجامد. عفونت و تمور چشمی نیز موارد دیگری هستند که، در صورت عدم بهبود چشم طبیعی موجب نابینایی فرد می شوند.
رویکردهای مختلف در زمینه بازخورد حسی در چشم مصنوعی
در حیطه بازخورد حسی در چشم مصنوعی رویکردهای متعددی هست که در ادامه با برجستهترین آنها آشناییت خواهیم یافت:
1.بازخورد الکتروفیزیولوژیک
در طی این شیوه از بازخورد حسی در چشم مصنوعی میبایست نوع فعالیت عصبی مرتبط به پردازش بصری شناسایی گردد و سپس وابسته به نوع سیگنالها، شکل صحیح بازخورد به جریان میافتد. برای درک بهتر این موضوع یک مثال خدمتتان ارائه میداریم:
در برخی از مواقع ناحیه شبکیه چشم دچار آسیب میگردد ولی عصب و یا قشر بینایی به قوت خود باقی می ماند. بدین ترتیب نیاز است تا به منظور ضبط فعالیت عصبی، از چند الکترود بخصوص کمک گرفته شود.
2.تحریک عصب بینایی
به واسطهی تحریک پذیری مستقیم عصب بینایی همراه با تناوبهای الکتریکی متعدد، پژوهشگران برای ایجاد احساسات نوری در اشخاص مبتلا، همواره تلاش میکنند. چالش مد نظر در ضمن ارائه نمودن تحریک، روندی بسیار دقیق و کنترل شده ای را میپیماید بدین ترتیب، بینایی طبیعی فرد نزدیک به شرایط سابق شبیهسازی میشود.
پیشرفتهای ایجاد گشته در روند طراحی الکترود و همینطور مجموع تکنیکهایی که به تحریک هر چه بیشتر می انجامد، در روند بهبود یافتن رزولوشن و همینطور ارتقا کیفیت بازخورد بصری ارائه گشته برای کاربران، تا میزان قابل توجهی تاثیر گذار است.
3.سنسورهای درون چشمی
در تکامل سخنانمان در باب بازخورد حسی در چشم مصنوعی باید بیان داریم که سنسورهای داخل چشمی که بعد از پروسه جراحی درون چشم تعبیه میگردند، موظف هستند تا علائم محیطی همچون ایجاد تغییر در میزان شدت نور، نوع حرکت و یا میزان نزدیکی را به خوبی شناسایی نمایند.
سنسورها با شروع فعالیت خود، نشانگرها را به سیگنالهای الکتریکی مبدل نموده و توانایی کافی برای تحریک مسیرهای بصری باقیمانده را در اختیار خواهند داشت. برای مثال سنسورها، توانایی کافی برای شناخت مسیر کاربر را داشته و به واسطهی بازخوردهای حسی هر نوع هشدار صوتی و یا لمسی رخ داده در این موانع را گزارش خواهند نمود.
نمی توان از روند توسعه سنسورهای کوچک گذشت چراکه؛ صاحب زیست سازگار میباشد و در شرایط محیطی متعدد، صاحب آستانه تحمل بالایی میباشد. پس برای پیشرفت در این رویکرد میبایست با تکیه بر توسعه آن، پیش رفت.
4.واقعیت افزوده (AR)
مورد دیگری که در ضمن پرداختن به بازخورد حسی در چشم مصنوعی بدان میپردازیم؛ فناوری AR است. این فناوری یا همان واقعیت افزوده بعد از ادغام گشتن با انواع پروتزهای چشمی، برای کاربران شرایط لازم را فراهم میسازد تا حقیقت فیزیکی را با اطلاعات دیجیتالی که در اختیار دارند، ادغام نمایند.
در این هنگام تصاویر تولید گشته به واسطهی نمایشگرهای AR از طریق کامپیوتر برای کاربران به نمایش گذاشته خواهند شد. در چنین شرایطی، فرد وابسته به اطلاعات مضاعفی که دریافت نموده است، درک هر چه بهتر و بیشتری از محیط اطراف خود خواهد داشت.
این نوع رویکرد از بازخورد حسی در چشم مصنوعی در اموری چون مسیریابی، تشخیص اشیا و خواندن بسیار کارآمد میباشد.
5.رابط بین مغز و کامپیوتر (BCI)
در آخرین مورد به توضیح یکی از جذاب ترین رویکردهای بازخورد حسی در چشم مصنوعی یعنی رابط بین مغز و کامپیوتر می پردازیم. به کمک BCI ، یک ارتباط کاملا مستقیم میان مغز فرد و سیستم های خارجی برقرار و وابسته به این روند، نواحی حسی آسیبدیده مجزا می گردند.
در صورت ادغام شدن پروتز چشم با BCI ها، فرد تحت درمان، به این قابلیت دست میابد که، با استفاده از سیگنالهای عصبی به وجود آمده، به یک درک بصری و قطعی برسد. با تکیه بر این روش کاربران موفق خواهند گشت تا، تمامی فعالیت های مغزی خود را با هدف انتخاب حالتهای بصری متعدد و یا بزرگنمایی در مناطق ویژهتر کنترل نمایند.
کلام پایانی
یکی از موضوعات پر سرو صدا و برجسته ای که در دنیای امروز، پژوهشگران در حال مطالعه و بررسی آن میباشند، بازخورد حسی در چشم مصنوعی است. این بازخورد با قابلیتی که در اختیار دارد، ظرفیت قابل توجهی را به منظور بهبود شرایط کیفی زندگی افرادی که در ناحیه چشم دچار آسیب گشته اند، ایجاد میسازد.
بی شک انجام پژوهش های متعدد و نوآوریهای پی در پی در این حوزه، به منظور رفع چالشهای ایجاد گشته و دستیابی تمام و کمال به مزیتهای حاکم در آن، امری حیاتی بشمار میرود.
اگر ابهاماتی در باب بازخورد حسی در چشم مصنوعی، ذهن شما را درگیر خودش ساخته، بهتر است از مشاوران فعال در کلینیک مطرح و صاحب نام کازمادیک پروتز اطلاعات دریافت نمایید.