پیش از آنکه در مورد تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا)، سخن به میان میآوریم، بهتر است تعریفی واضح در باب این پروسه، در اختیارتان قرار بدهیم. آمپوتاسیون یا همان قطع عضو عبارت میباشد از، حذف و یا محروم گشتن یکباره یکی از اعضای بدن اعم از انگشت، پا، دست، بازو یا ساق پا.
البته هریک از این رخدادها میتواند تلخ تلقی گردد و علاوهبر کاستن از استقلالی که فرد در زندگی شخصی و شغلی خود دارد، با تداوم یافتن درد، همینطور پدیده فانتوم اندام و بروز ضربه روحی، سبب خواهد گشت که روند بهبودی بسیار پیچیده گردد.
اما قطع عضو تنها با تکیهبر یک علت رخ نخواهد داد و میتوان ریشه آن را در عوامل متعددی اعم از جراحی، تصادف، بیماریهای تهدید کنندهای چون بیماری عروق خونی، سرطان، عفونت، آسیب پیچیده بافت، بروز اختلال در عملکرد و … جستجو کرد.
چنانچه فرد وابسته به هر علتی در چنین شرایطی قرار گیرد، این شانس را داراست که به کمک پروتز سبب ارتقا و بهبود نوع عملکرد و میزان کارایی اندام از دست رفته نماید و مجددا اعتماد بنفس خود را برای حضور در هر جمعی باز یابد.
در این مبحث، سعی مان بر آن است تا تمام ابعاد مرتبط به تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) را به شکل تمام و کمال اما مختصر و مفید را بررسی نماییم.
دلایل آمپوتاسیون
تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) در هر نوع از قطع پا، روند مساوی را طی خواهد نمود و تفاوت در دلایل ایجاد کننده نمیتواند تأثیر تغییر پذیری را اعمال سازد.احتمال میرود که تجربه تلخ قطع عضو، به سبب استفاده و در حین رانندگی با وسیله نقلیه موتوری، انواع تصادفات شغلی و همینطور صنعتی و یا جنگی و دفاع از میهن رخ بدهد.
اما باید بدانید که صدمات تروماتیک نزدیک به ۴۵ درصد از قطع عضوها را به خود اختصاص داده است. احتمال میرود که قسمتی از بدن در طی یک تصادف توام با شدت بالا بریده گردد و یا دچار له شدگی و یا سوختگی شود و متاسفانه شرایط درمانی نتواند به نجات آن اطلاق گردد.
زمانی که هیچ راه درمانی نتواند در این روند پیشرو و تأثیرگذار باشد، بدین ترتیب بافت دچار تخریب شده است. هر آسیبی در بافت بدان شرط که مرز حد را رد کند، تهدیدی جدی برای جان فرد محسوب میگردد.
بدین ترتیب پزشک با دستور به قطع عضو، سعی در حفظ جان بیمار خواهد داشت. در چنین شرایطی به تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) نگاه خوشبینانهای خواهیم داشت.
بیشتر بخوانید
· عفونت یا بیماری
این عارضهها نیز با تأثیر بر قسمتی از بدن، بدان سبب که امکان ترمیم در آن را به صفر برساند و سبب به مخاطره افتادن جان فرد گردد، باید در طی یک جراحی از بدن حذف شود.
· تروما
تروما یا بیماری که روند جریان خون در بدن فرد را در یک بعد زمانی طولانی قطع میسازد، موجب مرگ بافت و در نهایت قطع عضو خواهد گشت. شاید در این مورد نیز فکر کردن به تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) شما را بیازارد ولی قرار است جان خود را از یک تهدید جدی نجات بدهید.
· دیابت و بیماری های عروقی
نزدیک به ۵۴ درصد از افرادی که به جهت قطع عضو وارد اتاق عمل میشوند، روند جریان خونشان وابسته به بیماریهای عروقی و شرایط مشابه دیگری، روند نامتناسبی را طی خواهد کرد. و آمپوتاسیون آخرین تصمیمی است که پزشک بعد از تلاش بسیاری برای حفظ عضو و عدم دریافت نتیجه، گرفته است.
· آمپوتاسیون بر اثر سرطان
بدون شک که تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا)، در سرطان حتی با در نظر گرفتن تنها دو درصد در این برهه، بهتر از عدم قبول قطع عضو میباشد. برخی از سرطانها همچون، سارکومها این قدرت را دارا هستند که میتوانند بر استخوان و بافت نرم اندامها تأثیر منفی بگذارند و آن را به رگهای خونی بکشانند.
· عفونت شدید
البته که تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) هم بعد جسمی و هم بعد روانی، بیمار را تحت تاثیر قرار میدهد، اما اسرار ورزیدن به حفظ آن نیز، میتواند یک رضایت به جهت به خطر افتادن جان فرد تلقی گردد.
برای مثال مسمومیت خون به قدری پرخطر بشمار میرود، که میتواند با گسترش روند عفونت، جان فرد را به مخاطره بیندازد. در این زمان داروها نیز کارساز نخواهند بود چراکه؛ باکتریهای مقاوم در سطح خون پخش شده و هر نوع تأثیر وارده از سوی قویترین داروها را خنثی میسازد.
اینجاست که با حذف یکی از بافتها و یا عضوها، اجازه ریشه دواندن و وسعت باکتریها را از آنها سلب خواهیم کرد.
تاثیرات فیزیکی آمپوتاسیون (قطع عضو پا) بر بدن
همانطور که بیان نمودیم تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) بر بدن، هم بعد جسمی و هم روانی فرد را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در واقع باید بیان نمود وقتی که فرد در طی جراحی به حذف پای خود رضایت میدهد و یا اینکه به سبب یک رخداد غیر متقربه، به یکباره آن را از دست میدهد، روند زندگی خود را دستخوش تغییر و تحولات شدیدی خواهد نمود.
بدین ترتیب که آمپوتاسیون پا، میتواند مهارتهای فردی را تحت تاثیر قابل توجهی قرار بدهد. با این اوصاف فرد دیگر همانند گذشته توانایی حفظ تعادل و گام برداشتن به واسطه هر دو پای خود را نخواهد داشت. بدور از حیرت نیست که مشکلات حرکتی شدید را در پاسخ به تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) قرار بدهیم.
زیرا تمام فعالیتهای روتینی که پیش از انجام قطع عضو به طور مستقل انجام میدادند گاهاً به یک رویا مبدل میگردد. تلاش او برای انجام این امور همانند سابق، میتواند خستگی توام با کاهش توان جسمی را برای او ایجاد سازد.
البته ناگفته نماند که گروه کثیری از بیماران آمپوتاسیون مجبور به دست و پنجه نرم کردن با فانتوم درد در قسمتی که قطع عضو صورت گرفته، خواهند گشت. اما اگر با واژه فانتوم درد ناآشنا هستید، باید بدانید که نزدیک به ۸۰ درصد از افرادی که قطع عضو را تجربه میکنند، با یک توهم درد جسمی در پای قطع شده به چالش کشیده می.شوند.
علاوهبر موارد بیان گشته احتمال عفونت، در صورت جدی نگرفتن موارد مراقبتی را نیز میتوان یکی دیگر از تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) از لحاظ جسمی خواند.
تاثیرات روحی آمپوتاسیون (قطع عضو پا) بر بدن
حال زمان آن است تا با تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) از لحاظ روانی آشناییت یابیم. گروه کثیری از افرادی که با عارضه قطع عضو، دست و پنجه نرم میکنند، به سبب تغییر فرم طبیعی در بدنشان، رنجیده خاطر خواهند گشت و تغییر دید دیگران برایشان غیر قابل پذیرش است. چنین شرایطی سبب میگردد که آنها دائما برای پنهان ساخت عضو قطع شده خود از دیگران در تکاپو باشند.
البته که نمیتوان از وقوع تجربه تلخ قطع عضو و بار منفی روانی که در پی دارد چشم پوشید. بدین ترتیب فرد آسیب دیده، به طور مکرر خاطرات تلخ واقعهای که سبب قطع عضو او گشته را با خود مرور خواهد کرد.
بدون شک این حالت کاملاً طبیعی بوده و به دست فراموشی سپردن آن، امری بس دشوار است. توانایی بیمار برای اینکه بیمار بتواند با این آسیب روحی شدید مقابله نماید، به یک پروسه درمان جدی نیاز دارد.
تا به اینجا به طور تمام و کمال متوجه تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) هم از بعد جسمانی و هم روانی شدید؛ اجازه بدهید تا با یک جمع بندی، هدفمان را از پرداختن به این موضوع صاحب اهمیت بیان داریم.
کلام پایانی
همانطور که دریافتید، تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) با تغییر در شرایط روانی و جسمی هر فرد، او را از تجربه مجدد فعالیتهای روتین زندگیاش محروم خواهد ساخت. چراکه یکی از عضوهای اصلی خود را از دست داده و یا برای هر امری متکی به دیگران باشد، چنین شرایطی به مرور از عزت نفس این فرد خواهد کاست.
اما جای بسی خرسندیست که در دنیای امروز، پروتز یا همان اندام مصنوعی تا میزان قابل توجهی این شرایط را بهبود میبخشد و به این کابوس تلخ پایان میدهد. کافیست تا از یک مجموعه متبحر و پرسنل درمانی متخصص، کمک بگیرید تا با دریافت یک پروتز بینظیر علاوهبر تحقق آرزوهایتان برای انجام مجدد فعالیتهای شخصی و شغلی موفق گردید.
همینطور به کمک یک جایگزین طبیعی برای عضو از دست رفته، دائما سعی در پنهان ساختن نقص ایجاد گشته نداشته باشید. بدین ترتیب نامساعدترین شرایطی جسمی و روانی را که با تکیه بر تاثیرات آمپوتاسیون (قطع عضو پا) ایجاد گشته است را در مسیر بهبود قرار خواهید داد.