مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون
آیا در باب مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون چیزی شنیده‌اید یا این واژه‌ها برای شما ناآشنا هستند؟ شاید این روزها درگیر چنین شرایطی بوده و به سراغ این مبحث آمده‌اید تا ابهاماتتان را در این باب به پایان برسانید. منظور آمپوتاسیون قطع یکی از اعضای بدن است که از سیستم یکپارچه بدن شما برای همیشه خارج می‌شود.
قرار نیست خیلی سرد در باب این موضوع صحبت کنیم و یا آن را امری معمول جلوه بدهیم. آری! بدون شک با دستور پزشک به جهت آمپوتاسیون، بیمار و اطرافیانش شرایط روانی بحران‌زایی را تجربه خواهند کرد. اما قرار است با این واقعیت روبرو گردیم زیرا؛ راهی برای تغییرش نیست.
پس تا پایان این مبحث در در کنار ما باشید تا بتوانیم از تلخی این اتفاق فرسنگ‌ها دور شویم. آمپوتاسیون ممکن است به سبب عوارض بیماری‌های چون دیابت، سرطان و … یا رخدادهای یکباره‌ای چون تصادف بروز نماید.
همچنین ممکن است در حین حادثه رخ دهد. اما موضوع مهمی که بعد از قطع عضو با هدف عدم بحرانی‌تر گشتن وضعیت بیماری باید بدان، توجه زیادی ورزید؛مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون است.
علل قطع عضو
اما پیش از از آنکه نکات دخیل و برجسته در روند مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون را گوشزد و یادآوری نماییم، بهتر است با علل ایجاد چنین شرایطی، یعنی علل قطع عضو آشناییت یابیم.
- اولین مورد ایجاد ضایعات عروقی است که بیشتر با درگیر کردن افراد مسن و بیمارانی که با دیابت دست‌پنجه نرم کنند، جان آ‌ن‌ها به مخاطره می‌اندازد
- رخ دادن تصادف‌های توام با شدت و تجربه ضربه‌های شدید از سوی فرد
- وجود تومورهای بدخیم استخوانی و نسوج نرم حوالی این تومورها
- وجود ناهنجاری‌های مادرزادی که البته در چنین شرایطی به سبب کنار آمدن فرد با این شرایط و تسریع در بهبود جای زخم، توصیه می‌گردد که آمپوتاسیون در همان دوران کودکی انجام پذیرد
- درگیر شدن با برخی از عفونت‌های مزمن و نیازمند بعد طولانی به جهت درمان کامل. برخی از روند درمانی معمول در مقابل این عفونت‌ها عاجز بوده و تلاش بیهوده تفسیر می‌گردد همچون گانگرن گازی و یا ضایعات شکل گرفته و بجا مانده بر اثر سرما و گرما عضو ناکارآ‌مد
اجازه دهید این آمار را نیز در اختیار شما قرار بدهیم مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون چقدر حائز اهمیت است. آمپوتاسیون، در مردان در قیاس با خانم ها 75 درصد نسبت به 25 درصد است. از طرف دیگر بروز آن در اندام تحتانی نسبت به اندام فوقانی روند سریعتیری را در پیش گرفته و در قیاس 85 به 15 قرار گرفته است.
نکات مهم مراقبت از زخم
اینجاست که مبحث مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون، با جهت ممانعت از بروز کمترین مشکلی در جای زخم، مطرح می‌گردد. فردی که پذیرش این مسئولیت را بر عهده می‌گیرد بعد از ترخیص از بیمارستان باید چند اصل اساسی را از یاد نبرد و با بی توجهی به هر کدام، آستانه رقم خوردن، عوارض توام با شدتی را فراهم نیاورد.
بیشتر بخوانید
اصول مهم در حوزه مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون به شرح زیر می‌باشد:
پانسمان کاملا نظیف و بدور از کمترین آلودگی نگه‌داشته شود:
در صورتی که پانسمان دچار آلودگی گشت، یا به سبب نشتی از زهکش، سطح آن آلوده و کثیف شد، باید سریعاً تیم پزشکی و یا پرستاری به جهت تعویض آن اقدام نمایند.
شستشوی دست:
وابسته به اصول حاکم در مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون، فردی که با زهکشی یا پانسمان بیمار از طریق لمس و یا تعویض ارتباط برقرار می‌کند، نیاز است تا دستانش را به وسیله صابون و ضد عفونی‌کننده از هر نوع آلودگی عاری سازد. بدین ترتیب تا میزان قابل توجهی از منتقل گشتن میکروب‌ها به زخم، و در پی آن به درون بدن ممانعت خواهد گشت.
استفاده از دستکش و شستشوی مرتب دست:
تمام افرادی که با زخم بیمار تماس دارند، موظف هستند تا علاوه‌بر شستن ممتد دست‌ها قبل و بعد از تعویض پانسمان دستکش به دست کنند. با این اوصاف از زخم محافظت می‌شود و میکروب‌ها راهی برای انتقال نخواهند داشت.
اقدامات احتیاطی :
در بعضی از مواقع، امکان دارد که بازدیدکنندگان، نیازمند برخی از اقدامات احتیاطی ویژه باشند که هدف از انجام و تحقق آن، کاهش احتمال انتقال عفونت به سایرین است.
پرستاران و تیم پزشکی به جهت تحقق تمامی اهداف مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون، اقدامات احتیاطی ویژه‌ای را برایتان مرور و همینطور اجرا خواهند کرد که شامل بکارگیری دستکش، پوشش محافظ برای زخم و شستشوی دستان می‌گردد.
مراقبت های روانی – اجتماعی
شاید بر این باور هستید که مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون، تنها شامل حفظ سلامت جسمی فرد می‌گردد. توجه داشته باشید که واکنش هر بیمار بر اساس علت آمپوتاسیون نسبت به دیگری متفاوت می‌باشد.
بدین ترتیب که واکنش یک بیمار دیابتی که مجبور گشته تا چندبار به آمپوتاسیون تن بدهد با فردی که سال‌هاست با مشکلات شدید عروقی دست و پنجه نرم می‌کند و یا بیماری که به سبب تروما دچار قطع عضو گشته و نشانه‌های بازگشت به زندگی را در خود می‌بیند، کاملا با تفاوت همراه است.
بدین ترتیب علاوه‌بر بعد جسمانی، بعد روانی فرد نیز تحت پوشش مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون قرار می‌گیرند. از همین‌رو موارد زیر به عنوان چند اصل مهم به جهت پیشبرد هرچه بهتر مراقبت‌های روانی – اجتماعی مطرح می‌گردد:
- بررسی نمودن واکنش بیمار و خانواده در مواجهه با آمپوتاسیون و میزان تأثیر آن بر جسم بیمار
- تشویق کردن فرد به بروز احساساتش در باب آمپوتاسیون همچون سوگ، عصبانیت، فقدان
- تشویق کردن بیمار به جهت مشارکت داشتن در روند تعویض پانسمان و مراقبت از محل قطع عضو در حد توان
- مطرح نمودن توضیحات جامع در باب احساس درد خیالی در عضو قطع شده، علل و شیوه‌های تسکین آن
- تشویق بیمار برای مراجعه داشتن به مراکز مشاوره و مراقبت کننده به سبب تحقق بعد عاطفی
مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون
چه زمانی برای انجام پروتز پس از آمپوتاسیون مناسب است؟
در ابتدای متن به این موضوع اشاره داشتیم که قرار است با واقعیت غیرقابل انکار قطع عضو به عنوان بیمار یا یکی از اطرافیان او مواجه گردیم و به مدد یک جایگزین چون پروتز، سعی در باز پس گیری استقلال پیش از انجام آمپوتاسیون داشته باشیم.
توجه داشته باشید که با قطع عضو زندگی ما به پایان نمی‌رسد و قرار است همچنان و در سال های مدیدی در زندگی شخصی و گاهی شغلی خود به روال سابق حضور داشته باشیم پس پروتزی را انتخاب خواهیم کرد که بتواند در راستای برطرف ساختن نیازها و انتظارات ما همراهمان باشد.
البته نمی‌توان زمان مشخصی را برای انجام این پروسه مدنظر قرار داد زیرا؛ افراد وابسته به قوای جسمانی، روانی و میزان رعایت اصول حاکم در مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون، دوران نقاهت متفاوتی از یکدیگر را خواهند داشت. این بعد زمانی تا بهبودی کامل بین ۲ هفته تا ۲ ماه متغیر است.
شما بعد از پروسه عمل جراحی باید صبوری به خرج بدهید تا زخم ها و تورم های ایجاد شده، کاملا ًبهبود یابند و با مراجعه به یک کلینیک مطرح و دارای کادری متخصص، برای دریافت پروتز اقدام نمایند.
کلام پایانی
در این مبحث تمام سعیمان را برآن داشتیم تا تمام نکات مهم در باب مراقبت‌های پرستاری آمپوتاسیون در اختیارتان قرار بدهیم. چراکه؛ کوچکترین بی توجهی به شرایط جسمانی و همینطور روانی بیمار بعد از انجام آمپوتاسیون، می‌تواند سبب بروز عوارضی چالش‌برانگیز گردد.
از طرف دیگر، به هر میزان که پروسه درمان و دوره نقاهت با سلامت و سرعت پشت‌سر گذاشته شود، فرد هر چه زودتر آماده دریافت پروتز و بازگشت به استقلال سابق را خواهد یافت. کافیست تا فرد به یک مجموعه مجرب و متخصص در این حوزه مراجعه نماید تا بتواند با دریافت یک پروتز مناسب به انتظارات و نیازهای خود هر چه سریعتر دست یابد.
کلینیک بیش از ده سال است که وابسته به رضایت پی در پی مراجعان، فعالیت خود را در این حوزه بیش از سابق وسعت بخشیده و با اطلاعات بروز، تخصصی‌ترین پروتزها و هم سو با انتظارات شما را در اختیارتان قرار خواهند داد.
