پای دیابتیک، از بیماری های سخت و شایع در بین بیماران دیابتی است. این بیماری، توانایی حرکتی فرد را محدود می کند. به طوری که او حتی از پس کار های روزمره خود بر نمی آید.
این بیماری در شرایط هاد حتی باعث قطع عضو می شود. بیمارانی که به دیابت یا همان قند خون مبتلا هستند، بایستی از مصرف بی رویه قند و شیرینی خودداری کنند. این مشکل شاید در وهله اول شبیه به یک سرماخوردگی ساده باشد، اما بی اعتنایی به آن ضربه سختی به فرد می زند.
در زیر به معرفی این پای دیابتی و چگونگی کنترل آن صحبت می کنیم، با ما همراه شوید.
پای دیابتیک چیست؟
پای دیابتیک یک عارضه جدی و پیچیده است، که به طور عمده در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و 2 رخ می دهد. این وضعیت ناشی از مشکلات عروقی، عصبی و التهابی در پا ها است. معمولاً به دلیل نقص در گردش خون و اعصاب باعث بدتر شدن وضعیت افراد دیابتی می شود.
این مشکل، زخم هایی ناشی از ترک و زخم های پوستی در پوست فرد ایجاد می کند، که در موارد شدید تر به عفونت و حتی از دست دادن عضو می انجامد. علائم و عوارض آن شامل؛ احساس درد، سوزش، سرخرگی، تورم، سردی یا گرمی غیر معمول، تغییر در رنگ پوست، تغییر در شکل پا، زخم های ناشی از فشار یا ترک های پوستی می باشد.
برای پیشگیری از پیشرفت پای دیابتیک و کنترل آن اقداماتی مانند؛ مراقبت دقیق از پوست و ناخن ها، حفاظت از پا در برابر آسیب و فشار، نگهداری بهداشت پوست، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان زودرس این عارضه، کنترل موثر قند خون و فشار خون و… توصیه می شود.
در صورت مشاهده هرگونه علامت یا عارضه ناشی از بروز این مشکل، حتماً به پزشک مراجعه نمایید و درمان مناسب خود را شروع کنید. پیشگیری، تشخیص زودرس و مراقبت دقیق از پیشرفت و تشدید این مشکل پیشگیری خواهد کرد و کیفیت زندگی شما را بهبود می بخشد.
علائم پای دیابتیک
پای دیابتیک، یکی از بدترین اتفاقاتی است، که برای بیماران مبتلا به دیابت به وجود می آید. این مشکل، آسیب جدی به پا و سلول های پوستی این ناحیه می زند. زمان تشخیص آن در بهبود وضعیت بیمار تاثیر به خصوصی دارد. با شناخت علائم آن، راهی مطمئن برای کنترل این بیماری در پیش بگیرید.
علائم آن شدید تر از سایر بیماری های فیزیکی است. معمولا این عارضه، زخم های بدی بر روس پوست بیمار به جا می گذارد. البته این نشانه برای دیابتی های سطح 2 می باشد. از دیگر علائم پای دیابتیک عبارتند از؛
- درد یا سوزش: احساس درد یا سوزش در پا ها که در شی و مواقع استراحت شدید تر می شود.
- تورم: ورم و تورم در پاها که به ویژه در اطراف مچ پا ها از علائم اصلی این عارضه است.
- سرخرگی و سردی: تغییرات در رنگ پوست پا ها مانند؛ سرخرگی یا سردی غیر معمول آن.
- زخم ها و ترک ها: ظهور زخم های پوستی، ترک ها یا جای خوردگی های پوستی که به طور معمول از انگشتان، پاشنه ها یا اطراف ناخن ها شروع می شود.
- احساس سنگینی یا خستگی: احساس سنگینی یا خستگی غیر معمول در پاها که با کمبود خواب همراه می باشد.
- تغییر در حساسیت: تغییر در حساسیت پوست پا ها به لمس، درد، گرما یا سردی از نشانه های این بیماری است.
- تغییر در شکل پا: تغییرات در شکل پا ها مانند؛ تغییر در شکل انگشتان، پهلو ها یا تغییر در انحنای پا از علائم شدید پای دیابتیک می باشد.
- نشانه های عفونت: حمام های پوستی، قرمزی، گرمی، تورم و درد محل های زخم یا ترک های پوستی را بیماران دیابتی باید جدی بگیرند.
اگر تجربه هر یک از این علائم را دارید، به پزشک خود مراجعه کنید. اهمیت تشخیص زود رس و مراقبت های پیوسته برای جلوگیری از پیشرفت مشکلات این بیماری و حفظ سلامت پا ها بسیار مهم می باشد.
بیشتر بخوانید
چگونگی تشخیص پای دیابتیک
تشخیص پای دیابتیک بر اساس علائم و نشانه های بالینی، ارزیابی فیزیکی و آزمون های تشخیصی مختلف انجام می گیرد. شناخت آن با چشم غیر مسلح سخت است. به دلیل شباهت به بیماری های پوستی با آن ها اشتباه گرفته می شوند. در زیر به برخی از روش های تشخیص آن، اشاره می کنیم؛
- بررسی فیزیکی: پزشک با بررسی پوست، ناخن ها، عروق و اعصاب پا ها به دنبال نشانه های علائم آن می گردد. این شامل؛ بررسی زخم ها، ترک ها، تورم، تغییرات در رنگ پوست و حساسیت پوست می شود.
- اندازه گیری فشار خون: اندازه گیری فشار خون به تشخیص مشکلات عروقی مربوط به پای دیابتیک کمک می کند.
- اندازه گیری آبکشی نواری (Ankle-Brachial Index – ABI): این آزمون برای ارزیابی فشار خون در پا ها و بازو ها استفاده می شود و میزان گردش خون در پاها را بررسی می کند.
- آزمون اعصاب: آزمون های اعصاب مانند؛ آزمون اختلالات حسی و حرکتی برای بررسی عملکرد اعصاب پا ها صورت می گیرد.
- آزمون ایماژینگ: آزمون های تصویربرداری نظیر؛ انگیوگرافی، سونوگرافی و MRIبه منظور تصویربرداری از عروق و بافت های پا ها مورد بهره برداری قرار می گیرد.
- آزمون های خونی: آزمون های خونی شامل؛ اندازه گیری قند خون، اختلاف فشار خون، کلسترول و تست های دیگر است. آن ها نشان دهنده میزان کنترل قند خون و عوامل ریسکی دیگر برای پای دیابتیک هستند.
- بیوپسی: در موارد پیچیده تر، بیوپسی بافت برای تشخیص دقیق تر مشکلات این بیماری انجام می شود.
تشخیص این عارضه نیازمند همکاری تیم پزشکی متخصص، انجام آزمون های تشخیصی و مراقبت های پزشکی منظم است. اگر شما یا کسی در اطرافتان علائم آن را تجربه می کند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نماید.
راه های کنترل پای دیابتیک
برای کنترل پای دیابتیک و پیشگیری از پیشرفت آن، روش ها و مراقبت های بسیاری وجود دارد. بیماران نباید از معالج خود ناامید شوند. با توسعه در عصر تکنولوژی و پزشکی، مطمئنا برای درمان این عارضه نیز راهی پیدا می شود. در زیر به برخی از راه های کنترل این بیماری اشاره می کنیم؛
- مراقبت از پوست: نگهداری منظم از پوست پا ها، شستشو و خشک کردن آن به دقت، استفاده از مرطوب کننده از ایجاد زخم، ترک و خوردگی های پوستی جلوگیری می نماید.
- مراقبت از ناخن ها: برش دقیق ناخن ها از بروز زخم و عفونت آن پیشگیری می کند.
- استفاده از کفش های مناسب: انتخاب کفش مناسب و راحت برای جلوگیری از فشار، تراکم و آسیب به پا ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
- ممنوعیت استفاده از سیگار: ترک سیگار و جلوگیری از مصرف آن برای بیماران دیابتی بسیار مهم است. سیگار باعث تنگی عروق و تشدید مشکلات عروقی پای دیابتیک می شود.
- مراقبت از قند خون و فشار خون: کنترل منظم قند خون و فشار خون به منظور کاهش خطر مشکلات عروقی و اعصابی در پا ها.
- فعالیت های ورزشی: انجام تمرین های ورزشی منظم و مناسب برای بهبود گردش خون، کنترل قند خون و کاهش وزن.
- تغذیه سالم: مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع که حاوی مقادیر مناسب از مواد غذایی اصلی اعم از؛ میوه، سبزیجات، مغزها، مواد پروتئینی و فیبر است.
- مراقبت پزشکی منظم: مراجعه منظم به پزشک برای بررسی و ارزیابی پای دیابتیک، تنظیم درمان های دارویی و پیگیری مشکلات مرتبط.
- مراقبت از زخم ها: در صورت بروز زخم یا جای خوردگی پوستی، مراجعه فوری به پزشک و درمان مناسب زخم برای جلوگیری از عفونت و تشدید مشکل.
- پیگیری مشکلات اعصابی: در صورت تجربه مشکلات اعصابی مانند؛ درد، سوزش یا احساس خستگی غیر معمول در پا ها، مراجعه به پزشک برای ارزیابی و درمان مناسب ضروری است.
با رعایت این روش ها و مراقبت های منظم به کنترل پای دیابتیک خود کمک می کند و از پیشرفت آن جلوگیری می نماید.
سخن پایانی
در عصر حاضر بسیاری از بیماران دیابتی به پای دیابتیک مبتلا می شوند. بی توجهی به رژیم غذایی و کم تحرکی، ضربه سختی به این گروه از بیماران می زند. با مراجعه به کلینیک کازمدیک پروتز، برای درمان خود برنامه ریزی کنید. علاوه بر آن در ساعات کاری از خدماتی نظیر ثبت غیر حضوری نوبت یا مشاوره بهره مند شوید.